Kocabeyoğlu İl ve Kuzeydoğu Anadolu istatistik bölge alanındaki fiyat istikrarsızlığı ve temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat yüksekliğinin üretimdeki daralmanın sonucu olduğunu bildirdi.
GİRDİ MALİYETLERİ YÜKSEK
Erzurum’da ekonominin temelini oluşturan tarım sektöründeki girdi maliyetlerinin yüksek olduğunu, bunun ürünlerde fiyatlandırmayı olumsuz etkilediğini bildiren Kocabeyoğlu, tarımsal üretimde bölgede fiyat dengesi kurulamadığını, giderlerin çokluğu yüzünden oluşan fiyat yükselmesinin bölge tarım sektörünü diğer bölgelerle rekabetten uzaklaştırdığını söyledi.
FİYAT ARTIŞLARINDA TEMEL SEBEP
Üretimde azalmanın sonucu olarak fiyatlarda baş gösteren artışların Erzurum’da yaşam maliyetini artırdığına dikkat çeken Kocabeyoğlu, ekonomik olumsuzluklara rağmen ilde yaşama kararlılığı gösterilmesinde manevi etkilerin rol oynadığını, Erzurum’un tarihsel konumu, yüksek milli duruşunun ili farklı ve yaşanabilir kıldığına vurgu yaptı.
MEVSİMSEL ARTIŞLAR
Kocabeyoğlu: “Erzurum’da fiyatların seyrini ihtiyaçlar ve arz belirliyor. Mevsimsel olarak aylık bazda fiyat artışının en yüksek olduğu dönem, giyecek ve yakacak giderlerinin arttığı Kış Mevsimi olurken, fiyat artışının gerilediği zaman dilimi ilk bahar olarak tespit ediliyor.”dedi.
DOSİAD ERGE ARAŞTIRMALARI
DOSİAD ARGE tarafından gerçekleştirilen TRA1 istatistik Bölgesi Fiyat istikrar seyri verilerini açıklayan Kocabeyoğlu, Erzurum İstatistik Bölgesi’nde 2005 yılı Kasım ayıyla 2008 Nisan aylarını kapsayan 30 aylık dönemde en yüksek yıllık enflasyon oranının yüzde 11.26 ile Mart 2007’de görüldüğünü, yıllık bazda en düşük fiyat artışı ise aralık 2007’de yüzde 8.55 oranıyla kaydedildiğini bildirdi.
EN DÜŞÜK ENFLASYON DÖNEMİ
Kocabeyoğlu’nun verdiği bilgiye göre, 30 aylık süreçte Aylık TÜFE artış oranın en düşük olarak kaydedildiği dönem yüzde 0.24’lik fiyat düşüşünün görüldüğü Mart 2006’da yaşandı. En yüksek aylık fiyat artışı ise yüzde 1.70 oranıyla Ekim 2007’de oldu.
DÖNEMLER ARASI FİYAT FARKI
12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranının en yüksek çıktığı dönem ekim 2007 olurken, bu kategoride fiyat değişim oranının en düşük olarak belirlendiği ay yüzde 7.94 ile Kasım 2005 olarak bildirildi.
BÖLGE FİYAT İSTİKRARINA HASRET
2005 ile 2008 yıllarını arasındaki otuz aylık süreçte Erzurum istatistik Bölgesinde fiyat istikrarının olduğu dönem 2006 yılı oldu. 2006 yılında yıllık TÜFE artışı en düşük yüzde 8.63, en yüksek ise yüzde 10.64 olarak belirlendi. 2007 yılında yıllık bazda en düşük fiyat artış oranı yüzde 9.10 olurken en yüksek fiyat artış oranı ise yüzde 10.89 olarak gerçekleşti.
2006 yılında aylık bazda en düşük fiyat değişim oranı yüzde-0.24, en yüksek ise yüzde 1.67 olurken, 2007 yılında en yüksek aylık fiyat artış oranı yüzde 1.70, en düşük ise yüzde 0.05 olarak belirlendi.
ULAŞIM GİDERLERİ VE TÜFE
DOSİAD araştırma raporuna göre, Erzurum, Erzincan ve Bayburt illerini kapsayan TRA1 Erzurum istatistik bölgesinde fiyat istikrarının olumsuz etkileyen faktörlerin başında üretim hacmindeki daralma geliyor. Bölgedeki hemen tüm zorunlu ihtiyaç maddeleri il dışından alındığı için, gıda başta olmak üzere ihtiyaç maddeleri fiyatları üzerine yüklü ulaşım bedelleri ekleniyor. Gıdada özellikle meyve ve sebze fiyatlarını ulaşım giderleri belirliyor.
TRA1 ERZURUM-ERZİNCAN- BAYBURT İSTATİSTİK BÖLGESİ
ERZURUM NUT’SU 30 AYLIK TÜFE SONUÇLARI
DÖNEM AYLIK ARALIK BAZI YILLIK 12 AYLIK DEĞ.
Kasım 2005 1,07 8,88 9,76 7,94
Aralık 2005 0,35 9,25 9,25 8,10
2006
Ocak 2006 1,10 1,10 9,12 8,21
Şubat 2006 0,07 1,17 8,71 8,28
Mart 2006 -0,24 0,93 8,63 8,46
Nisan 2006 0,80 1,73 8,99 8,60
Mayıs 2006 1,20 2,95 10,16 8,86
Haziran 2006 0,25 3,21 9,39 9,01
Temmuz 2006 1,38 4,64 10,64 9,32
Ağustos 2006 -0,11 4,52 8,61 9,33
Eylül 2006 1,10 5,68 8,78 9,29
Ekim 2006 1,67 7,44 8,96 9,25
Kasım 2006 1,32 8,85 9,23 9,21
Aralık 2006 0,71 9,63 9,63 9,24
2007
Ocak 2007 1,37 1,37 9,93 9,31
Şubat 2007 0,05 1,43 9,91 9,41
Mart 2007 0,98 2,42 11,26 9,63
Nisan 2007 0,47 2,90 10,89 9,79
Mayıs 2007 0,41 3,32 10,02 9,78
Haziran 2007 0,56 3,89 10,36 9,86
Temmuz 2007 0,33 4,24 9,21 9,74
Ağustos 2007 0,28 4,53 9,64 9,82
Eylül 2007 0,70 5,26 9,20 9,85
Ekim 2007 1,70 7,05 9,24 9,87
Kasım 2007 1,19 8,33 9,10 9,85
Aralık 2007 0,20 8,55 8,55 9,76
2008
Ocak 2008 1,51 1,51 8,70 9,65
Şubat 2008 1,08 2,61 9,81 9,64
Mart 2008 0,34 2,95 9,11 9,47
Nisan 2008 1,40 4,39 10,12 9,42